Een afbeelding van Walfridus (http://www.bertsgeschiedenissite.nl/index_groningen.htm)

Walfridus

Er is een oud verhaal waarin verteld wordt dat in de Friese landen een zekere Walfridus leefde. Dit verhaal is weliswaar pas uit vijftiende-eeuwse handschriften bekend, maar moet zonder twijfel enkele eeuwen ouder zijn. Genoemde Walfridus maakte zich volgens het verhaal nuttig door het voordien woeste en moeilijk toegankelijke land om te zetten in vruchtbare grond. Daarbij kwam dat hij Godsvruchtig christen was die zijn omgeving tot voorbeeld wilde zijn. Dagelijks ging hij in Groningen, dat toen nog een dorp was, ter kerke. Zijn familieleden hield hij voor hoe een christenmens behoorde te leven. Tijdens een aanval van de Noormannen, die het eerst op Groningen gemunt hadden en het dorp met de Maartenskerk en al in de as legde, werd hij door de 'onverlaten' gevangen genomen. Op de terugweg uit Groningen troffen ze hem namelijk biddend in zijn huis aan. Ze voerden de man mee naar hun schepen voor de kust, martelden hem en brachten hem uiteindelijk om het leven. Ook zijn zoon Radfridus, die ze ergens in de buurt vonden, doodden ze. Deze moordpartij heeft in de streek een diepe indruk gemaakt. Walfridus’ verwanten hadden er veel voor over zijn lijk vrij te kopen en toen ze daarin door betaling van een fors losgeldwaren geslaagd, gaven ze hem een laatste rustplaats in zijn bidvertrek. Ook Radfridus’ ontzielde lichaam begroeven ze, en wel op de plek waar ze het hadden gevonden. Beider graven genoten een bijzondere verering, niet alleen van hun verwanten, maar ook van anderen uit de wijde omgeving. Ze werden als heilige martelaren voor het christendom beschouwd. Op hun graven werden houten kerkgebouwen opgericht op hun gedachtenis levend te houden voor het nageslacht. En…, zoals dat hoort bij heiligen: op hun graven gebeurden wonderen. Bedum werd een bekende bedevaartsplek in het noorden van Nederland. (uit 'Onder vele torens', auteur R. van Schaïk e.a., blz. 20)

Er valt af te leiden uit historisch materiaal dat Walfridus in de 10^e eeuw geleefd heeft. De beschikbare informatie laat het niet toe precieze jaartallen te noemen. Dat Walfridus werkelijk in de streek van Bedum geleefd heeft, kan niet in twijfel worden getrokken. Dat hij in allerlei opzichten een zo voorbeeldig man is geweest valt alleen niet te controleren.

De Walfriduskerk

Walfriduskerk

De Walfridusvita meldt dat Walfridus en Radfridus na hun gewelddadige dood door verwanten zijn begraven. Toen echter hun graven steeds meer godsvruchtige mannen en vrouwen aantrokken besloten de verwanten door Walfridus een houten kerk (basilica lignea) te bouwen op de plek waar hij in zijn huis een bidcel had ingericht. Dit gebeurde begin 11e eeuw. Deze kerk werd later vervangen door een stenen kerk (templum lapideum) die door de bisschop van Münster werd toegewijd aan de Heilige Maagd Maria, de heer Sint Paulus (patroon van de Münsterse dom) en de heer Sint Walfridus. Aan het eind van de 15e eeuw moest men de kerk uitbreiden om de grote stroom van pelgrims te kunnen ontvangen. Maar door de Reformatie verloor Bedum zijn bijzondere en ook economische belangrijke positie als bedevaartsplaats, waardoor de kerk werd verkleind door de sloop van het koor. (uit 'Walfridus van Bedum', auteur R. van Schaïk, blz. 30/31)